مشاهیر شهر قاین
علوم قرآنی سید ابوالحمد مهدی بین نزار قاینی سید محمد نوربخش قاینی محمد رضا قاینی فصیح الدین محمد بن علی دشت بیاضی شیخ علی اصغر قاینی سلطان العلمای قاینی کربلایی اسد الله حسینی محمد حسن بن علی قاینی ملکشاه فهستانی
دانش حدیث احمد بن قارن قاینی سید ابوالحمد مهدی بن نزار قاینی محمد بن ابراهیم قاینی حسن بن طاهر قاینی حسن بن طاهر قاینی محمد بن جمعه بن خلف قاینی ابراهیم بن اسحاق قاینی زافیرین سلیمان قهستانی احمد بن محمد اسحاق بن احمد بن ابراهیم
دانش اصول فقه سید یوسف بن محمد حسینی بازاری قاینی سید عبدالرحیم موسوی قاینی سید ابوطالب مجتهد قاینی سید حسن قاینی سید اسماعیل بن محمد جعفر شیخ محمد علی شیخ حسن خرمی
عرفا سید محمد نور بخش قاینی جلال الدین محمد اگهی قاینی کمال الدین محمد اصفی قهستانی محمد معصوم دشت بیاضی محمد مومن دشت بیاضی مولانا سراج قاینی محمد بن محمد ابیزی قاینی شاه قاسم نوربخش شاه شمس الدین نور بخش صفی نور بخش حسن بن منصور قاینی
مفتیان و مراجع علامه شمس الدین محمد حسن بن منصور ابو اسحاق شیخ محمد علی اقا سید ابوطالب مولانا اسماعیل سید ابراهیم شیخ محمد علی
ادبیات قارسی بوذر جمهر قاینی وراق قاینی ابو عبید الله ادیب قاینی محمد اکبر منشی بمرودی قاینی محمد بن محمد دبیر بومظفر قاینی ملا صعود بمرودی قاینی
شعرا خباز قاینی وراق قاینی بزرجمهر قاینی اصفی قاینی اگهی قاینی کوشککی قاینی ولی قاینی هلال قاینی سعدی قاینی ساغر قاینی سید جعفر نور بخش شیونی قاینی
ادبیات عرب محمد دشت بیاضی قاینی وجیه بن ابی طیب قاینی جلال بن محمد قاینی محمد جعقر قاینی بزرجمهر قاینی ابو بکر قهستانی محمد بن جلال بن قاینی محمد مومن
کاتبان محمد رضا بن محمد صادق قاینی رفیع بن محمد حسن قاینی سلطان محمد قاینی علی بن ملا عباسعلی شاهرختی قاینی سید محمد بن عبد محمد قاینی محمد اکبر قاینی ابو مسلم بن عزالدین قهستانی
خوش نویسان سید اسماعیل بن محمد جعفر مولانا بلال شاخنی ابو مظفر قاینی خالص بمرودی خواجه قاینی قاضی قاینی فخر المحققین قاینی سید مرتضی قاینی
مترجمان حسن بن سعد سید مرتضی
هنرمندان دلخک قاینی بی بی روشنایی قاینی مولانا غیاث الدین جمشید مولانا جلال لالدین محمد اگهی
نقاشان فخر الدین ابوالحسن قاینی سید علی رضا، صفا قاینی
دارو شناسی، سلاح شناسی، موسیقی میرزا عبد الله قاینی کافی بن محتشم قاینی ابو جعفر کافی قاینی
منجمان مولانا باقی حسن بن سعد ابن بامشاد مولانا قطب الدین فصیح الدین محمد بن علی ملا محمد منجم غلام حسین منجم محمد مهدی منجم میرزا محتشم
رجل سیاسی اقا سید ابوطالب اقا سید جواد شیح حسن بیهودی ملا حسین ذاکر میرزا حسین میرزا رضی شیخ سبحان علی خان میرزا غلام رضا زرین قلم عبدالجلیل معین الدین محتشم
نخست وزیران حسن بن منصور غیاث الدین جمشید
وزرا حکام و فرمانروایان قاینی
محمد بیک قهستانی بو ابراهیم قاینی حسن بن منصور امیر محمد بن ابراهیم میرزا علی محمد حان دانش بمرودی قاینی ایمر عبدالمحمد دشت بیاضی خواجه منصور بن سعید قاضی حسین قاینی امیر خلیل قاینی امیر بزرگمهر قاینی امیر علا الدین قاینی
پیشینه شهر قاین
چنانچه تذکره نویسان و مورخان نقل کردهاند منطقه قائنات با تاریخی سی هزار ساله یکی از اولین خاستگاههای تمدن خراسان است. فخرالاسلام پیدایش قائن را به عصر قابیل پسر آدم نسبت داده و در فرهنگ دهخدا بنای اولیه شهر قائن به سام بن نریمان و در احیاء الملوک به کی لهراسب پدر گشتاسب منسوب شدهاست این سخنان اگر چه از اعتباری علمی برخوردار نیستند اما بازگو کننده قدمتی هستند که چون غباری از روزگاران دور بر سنگ سنگ این شهر نشستهاند در سفرنامهٔ سرپرسی سایکس آمده در ۳۲۸ قبل از میلاد ۱۳ هزار نفر از مدافعان شهر قائن به مقابله با لشکر انبوه اسکندر در آمدند و دکتر بلووگلدسمید اعتقاد دارد که قلعه کوه قائن در عهد هخامنشیان همان کاخ سلاطین قهستان یا آرتاگوانا بودهاست.
قائن در عصر زمانداران ساسانیان نیز از مراکز مهم قدرت و از معدود شهرهای استراتژیک ایران به شمار میآمدهاست مورخان بسیاری در کتب خویش از قائنات نام بردهاند اصطخری در ۳۴۰ خورشیدی از قائن بهعنوان مرکز قهستان نام برده و مذهب آن خطه را شیعه ذکر کرده و جیهانی در ۳۷۵ هجری از سه دروازه شهر به اسامی درکون، در کلاوج و درزقان استخر نام بردهاست. ناصر خسرو قبادیانی در سال ۴۴۰ وارد قائنات شده و قائن را چنین توصیف نموده است :
((قائن شهری بزرگ و حصین و گرد آن خندقی و مسجد آدینه به شهر اند است و آنجا که مقصورهاست تاقی عظیم و بزرگ است که در خراسان از آن بزرگتر ندیدم))
مارکوپولو نیز هوای قائن را در نهایت اعتدال دانسته و یاقوت حموی و عبدا... محمد بن احمد مقدسی آنجا را بندر خراسان و خزانه کرمان معرفی کردهاند. قائن در جریان تندباد ایلغارهای تاریخی صدمه چندانی ندیدهاست وچنانکه نقل شده در ۷۷۳ هجری امیرتیمور در حوالی قائن اردو زد. لیکن به فضل و درایت حاکم شهر بدون جنگ و خونریزی از کنار آن گذشت.
در عصر صفویه نیز به سال ۱۰۰۲ هجری شاه عباس صفوی از قائن دیدن نمود و سالها بعد در زمان سلسله زندیه هنگامی که لطفعلی خان زند از کرمان گریخت و به قائن آمد در آنجا از وی پذیرائی شد. مردم قائن در بازگشت نیز تعدادی سوار جهت جنگ با آغا محمد خان قاجار در اختیار وی قرار دادند.[نیازمند منبع]
دکتر ژوزف انگلیسی، قائن را از مناطق آباد خراسان و قرار گاه مردان دلیری میدانسته که از راه شمشیر زنی و کمان کشی روزگار گذراندهاند.
نام آوران سرزمین تاریخی قاینات، در بلندای تاریخ خدمات ارزنده ای را به تمدن بشری عرضه داشته اند و در آسمان علم و ادب ایران چون ستارگان درخشیده اند و شهرت آنان از مرز کشور فراتر رفته است.
جایگاهی چنین رفیع میطلبد تا وارثان آن دوره های پر افتخار ضمن حراست از مفاخر گذشته راه تکامل و مسیر پویای فرهنگ درخشان این سرزمین را ادامه دهند.
وجود موزه ای با عنوان موزه مشاهیر و مفاخر، در قاینات (با تمدن پنجاه هزارساله) برای معرفی، شرح زندگی نامه و نشان دادن آثار و افتخارات آنها به مردم علاقهمند به خصوص شهروندان، یکی از ضروریات است.
این موزه مجموعه ای از زندگینامهها، اسناد، نسخ خطی، آثار و تألیفات، نشانها (ملی، علمی و ادبی)، لوحها و عکسهای بزرگان علمی، مذهبی و فرهنگی این خطه از ایران زمین را به نمایش خواهد گذاشت که جایگاه و موقعیت این بزرگان را در عرصه مجامع علمی، مذهبی و فرهنگی ایران و بعضا جهان تبیین خواهد کرد.
آثار این موزه بر اساس «موضوع و محتوا» تقسیم بندی شده و ارائه خواهند شد. بخشهای پیشنهادی مورد نیاز موزه شامل موارد زیر میگردد:
بخش علماء دینی- مذهبی
این بخش به دو قسمت علمای دینی قدیم و معاصر تقسیم خواهد گشت. از بزرگانی که در قسمت علمای مذهبی قدیم معرفی خواهند شد میتوان از حاج سید حسن بن محمد حسینی قاینی، مولانا ابوشریف، سلطان محمد قاینی، سید محمد نوربخش، سید ابوطالببن ابیتراب حسینی« مجتهد قاینی» و شیخ ابوعبدالله خضری و... نام برد.
همچنین در بخش علمای مذهبی معاصر اشخاصی چون آیت الله آقا سیدعلی مهدوی، آیت الله سید مرتضی اصفهانی(امام جمعه محترم شهر قاین)، آیت الله محمد صادق اوحدی، حجت الاسلام محمدرضا امین زاده و حجت الاسلام علی فاضل قاینی نجفی و... معرفی میشوند.
بخش شعرا
از شعرایی که در این بخش به علاقهمندان معرفی خواهند شد می توان از منشی بمرودی، مولانا ولی دشت بیاضی، مذنب بمرودی، محمد حسین قاصر زهانی و سرّی قاینی نام برد.
بخش خوشنویسان
در این بخش جمعی از خوشنویسان فرهیخته قاینات چون محمد اکبرمنشی بمرودی، غلامحسین زهانی«آخوند مقدس»، سلطان محمد شاهرختی، محمد افضل دشت بیاضی و یعقوب بن اسحاق قهستانی و... معرفی خواهند شد.
بخش چهرههای ماندگار
این بخش هم به معرفی جهرههای ماندگاری همچون پروفسور سید کاظم للهی، فاطمه صفاری، دکتر هادی عربی، دکتر سید علیرضا مجتهد زاده، دکتر رضا زمردیان و مهندس محسن احتشام و... خواهد پرداخت.
بخش شهدا
در این بخش شهداء معروف قاین چون سردار شهید محمود کاوه، سردار شهید محمد ناصر ناصری و شهید دکتر مهدی امین زاده (معاون داخلی وزارت بازرگانی) معرفی خواهند شد.
بخش امرا و سیاستمداران
این بخش نیز به دو قسمت امرای قدیم و نمایندگان مجلس شورای اسلامی تقسیم خواهد گشت. از اشخاص معرفی شده در قسمت امرا میتوان از ابو منصور قسیم بن ابراهیم قاینی(معروف به ابوذرجمهر و بابا ابوذر)، امیر خلیل زیرکوهی، سلسله قارنی، خاندان علم و حاجی حقداد اسعدزاده و... نام برد.
در بخش نمایندگان مجلس هم، نمایندگانی که سال ها برای مردم شهرستان قاینات در مجلس شورای اسلامی صادقانه خدمت کردهاند همچون حجتالاسلام موسی قربانی، معرفی میشوند.
بخش آموزش و پرورش
این بخش نیز به معرفی پیشگامان آموزش و پرورش چون استاد ادیب، استاد آذری، استاد اوحدی، استاد امیری، استاد ناصح و استاد سلطانی و نیز به معرفی اولین مدارس شهرستان خواهد پرداخت.
ایجاد موزه مشاهیر قاینات هدیهای است به همه فرهیختگان و صاحبان اندیشه و خرد و آنانکه برای حفظ میراث و تجلیل از پیشکسوتان و طلایه داران این دیار و زنده ماندن نام و یاد آنان و احیای تاریخ این سرزمین در راه اعتلای هویت فرهنگی گام مینهند.
شهرستان قائنات در شمال استان خراسان جنوبی قرار گرفتهاست. این شهرستان از شمال به شهرستانهای خواف و گناباد از استان خراسان رضوی، از غرب به شهرستان سرایان و از جنوب به شهرستان بیرجند محدود شده و از جانب شرق، مرزی به طول تقریبی ۱۳۰ کیلومتر با کشور افغانستان دارد.
مساحت این شهرستان بالغ بر ۱۷٬۷۲۲ کیلومتر مربع میباشد. شهرستان قائنات، براساس آخرین تقسیمات کشوری مشتمل بر ۵ بخش و ۱۳ دهستان بوده و ۳۷۳ روستا و ۱۲۹۳ آبادی خالی از سکنه دارد. فاصله غربیترین تا شرقیترین در امتداد خط مستقیم ۲۲۵ کیلومتر و از شمال به جنوب ۹۰ کیلومتر و با شکل متناسب یک مستطیل که از استانهای قم، کهکیلویه و بویر احمد، چهار محال و بختیاری و گیلان بزرگتر میباشد.
مرکز این شهرستان شهر قائن که برروی دشتی به همین نام میباشد. شهر قاین در مسیر بزرگراه آسیای مشهد به زاهدان تا مرز افغانستان ۱۸۰ کیلومتر فاصله داشته و از سطح دریا ۱۴۴۰ متر بلندی دارد و از دو شهر بیرجند و گناباد فاصلهای مساوی ۱۰۵ کیلومتر در ۳۷۲ کیلومتری جنوب مشهد و از تهران ۱۳۰۰ کیلومتر فاصله دارد.[۶]
رشته کوه قهستان در غرب و شاسکوه و آهنگران در شرق آن سر به آسمان سوده و بلندترین قله منطقه کمر سرخ با ۲۸۴۲ متر در نیم بلوک و پستترین نقطه با ۶۱۰ متر در پترگان قرار دارد.
شهرستان قائنات در شمال استان خراسان جنوبی قرار گرفتهاست. این شهرستان از شمال به شهرستانهای خواف و گناباد از استان خراسان رضوی، از غرب به شهرستان سرایان و از جنوب به شهرستان بیرجند محدود شده و از جانب شرق، مرزی به طول تقریبی ۱۳۰ کیلومتر با کشور افغانستان دارد.
مساحت این شهرستان بالغ بر ۱۷٬۷۲۲ کیلومتر مربع میباشد. شهرستان قائنات، براساس آخرین تقسیمات کشوری مشتمل بر ۵ بخش و ۱۳ دهستان بوده و ۳۷۳ روستا و ۱۲۹۳ آبادی خالی از سکنه دارد. فاصله غربیترین تا شرقیترین در امتداد خط مستقیم ۲۲۵ کیلومتر و از شمال به جنوب ۹۰ کیلومتر و با شکل متناسب یک مستطیل که از استانهای قم، کهکیلویه و بویر احمد، چهار محال و بختیاری و گیلان بزرگتر میباشد.
مرکز این شهرستان شهر قائن که برروی دشتی به همین نام میباشد. شهر قاین در مسیر بزرگراه آسیای مشهد به زاهدان تا مرز افغانستان ۱۸۰ کیلومتر فاصله داشته و از سطح دریا ۱۴۴۰ متر بلندی دارد و از دو شهر بیرجند و گناباد فاصلهای مساوی ۱۰۵ کیلومتر در ۳۷۲ کیلومتری جنوب مشهد و از تهران ۱۳۰۰ کیلومتر فاصله دارد.[۶]
رشته کوه قهستان در غرب و شاسکوه و آهنگران در شرق آن سر به آسمان سوده و بلندترین قله منطقه کمر سرخ با ۲۸۴۲ متر در نیم بلوک و پستترین نقطه با ۶۱۰ متر در پترگان قرار دارد.
سامانه ارتباط مردمی : 137
سامانه پیامک شهرداري : 30005947
تلفن شهرداری مرکز: 3-05632566201
فکس : 05632566204 -05632566065
تلفن روابط عمومی : 0563256221
فکس روابط عمومی : 05632566221
پست الکترونیک : ghayencity@gmail.com
آدرس : قاین -بلوار سیمان شهر - نبش بلوار آزادگان - شهرداری قاین